Bianca van der Zeeuw en Maaike Thiecke werken al langer samen bij het helpen van organisaties om beter met verandering om te gaan. Sinds januari 2012 doen ze dat onder de vlag van S-TM: dat verandert de zaak! Systemisch Transitiemanagement is de basis voor hun visie: organisaties en mensen leniger maken in verandering en veranderingsvaardigheden in een organisatie verankeren. www.s-tm.nl volgens Maaike in de basis niet uit hoe klein of hoe groot een organisatie is. “Elke organisatie is een levend systeem. Elk systeem reageert op dezelfde manier op verandering, er is ook verzet.” ‘Een nieuwe manier van werken betekent vaak iets vertrouwds opgeven’ 52 44 • september/oktober 2012 Bovenstroom, onderstroom Meestal is het pijnpunt bij organisatieveranderingen niet het faciliteren van verandering, wat Bianca van der Zeeuw van S-TM de ‘bovenstroom’ noemt. Daarbij gaat het om nieuwe rollen, een ander pand, een verandering van organisatiestructuur, een nieuw systeem, et cetera. “Dit gaat vaak wel goed, maar het is niet voldoende. Wat vergeten wordt, is de onderstroom. De transitie die mensen, organisaties moeten doormaken om van oud naar nieuw gedrag te gaan. Mensen zijn gewoontedieren. Een nieuwe manier van werken betekent vaak iets vertrouwds opgeven. Een functie, een werkplek, hun betekenis in een organisatie. Dat doet pijn.” Meestal, voegt Maaike toe, snappen organisaties dat hun medewerkers moeite met een reorganisatie hebben. “Men heeft vaak het beste met de werknemers voor, wil de pijn verzachten. Daarmee laten ze echter kansen liggen om hun medewerkers door de noodzakelijke transitie heen te helpen, zodat veranderen makkelijker wordt. Bij elke verandering gaat er iets verloren. Verzacht het niet, erken het.” Pleuris breekt uit Wáár het misgaat, dat is de tweede fase: nadat mensen het vertrouwde hebben moeten loslaten en niet weten hoe nu verder, breekt vaak ‘de pleuris uit’. Maaike: “Bij urgentiegevoel, onder de druk van daadwerkelijk moeten veranderen, komen de zwakke plekken in de organisatie naar boven. Bestaande conflicten worden uitvergroot, naar binnen gerichte organisaties die klantgerichter willen werken, vergeten die klant volkomen. De beoogde verandering stokt. Zo doen systemen dat nou eenmaal.” Systemisch transitiemanagement, waar S-TM mee werkt, beoogt niet de pijn weg te nemen, benadrukt Bianca. “Die pijn van het loslaten kun je niet wegnemen. Maar door van tevoren te bepalen waar die pijn gaat zitten en om wat voor pijn het gaat, kan de organisatie zich er beter op voorbereiden. Als we de zwakke plekken in kaart brengen, is dat niet met het doel die plekken weg te halen. Maar wanneer die plekken naar boven komen, kunnen managers en medewerkers het beter plaatsen en ermee omgaan.” Een organisatie die door de eerste twee fases heen is, weet het meestal wel te redden. Maaike: “Dan komen mensen tot het inzicht dat ze nieuwe zaken kunnen creëren, zoals een nieuwe manier van werken, op een andere manier met klanten omgaan, nieuwe wegen betreden. In de vierde fase, die van het nieuwe begin, raken deze nieuwe werkwijzen ingesleten en is het alsof het nooit anders is geweest.” Eindpunt is nieuw begin Wat veel mensen zich niet realiseren, is dat ze het eindpunt dan nog niet bereikt hebben. Zoals de Britse filosoof Thomas Hobbes ooit Pagina 43
Pagina 45Scoor meer met een e-commerce shop in uw drukwerk. Velen gingen u voor en publiceerden magazines online.
Hoe trekken we de economie weer vlot: met verandering of verbetering? Lees publicatie 11Home