‘Herwaardering van kleinschaligheid’ Volgens de Utrechtse sociaaleconoom zit er in Nederland een groot tekort aan te komen aan mensen die over praktische vaardigheden beschikken. “Je ziet het nu al in het hogere segment, in de hightech bijvoorbeeld. “We trekken uit het buitenland mensen met praktische hoogwaardige kennis aan en technische opleidingen en studies worden sterk gefaciliteerd en soms zelfs gratis aangeboden om het tekort aan vakmensen op dat niveau aan te vullen.” Maar volgens Atzema is dat nog maar het topje van de ijsberg. “Er zijn nu al veel te weinig goede fietsenmakers, groenteboeren, automonteurs, loodgieters, timmermannen, stukadoors, elektriciens, bakkers, noem maar op. En dat tekort groeit de komende jaren alleen maar. Dus is het hard nodig dat er een herwaardering komt van het zogenaamde eenvoudige werk.” Onderwijs Dat betekent, aldus de hoogleraar, dat ook in het onderwijs veel moet veranderen. “En dan ook weer op alle niveaus”, stelt hij. “Ik heb het echt niet alleen over het vmbo. Ook in het mbo, het hbo en zelfs op de universiteit moet het accent worden verlegd van het aanleren van theoretische kennis naar het verwerven van vaardigheden.” Dat zegt Atzema niet uit overwegingen van nostalgie, benadrukt hij. “Nee, ik ben ervan overtuigd dat we in de economie een enorme kwaliteitssprong gaan maken, als we ons met z’n allen meer richten op de vaardigheden en het belang daarvan onderkennen”, aldus Atzema. “We hebben een periode achter ons waarin de economische groeicijfers vooral werden bepaald door de waarden van onder meer het vastgoed, de infrastructuur en dergelijke. Maar je zult merken dat we het de komende jaren moeten hebben van productiviteit. Die wordt de motor van de economische groei en dus van de werkgelegenheid.” Hoogleraar Oedzge Atzema E en herwaardering van het zogenaamde eenvoudige werk en het streven naar een duurzame economische ontwikkeling. Dat zijn volgens Oedzge Atzema de speerpunten in het tegengaan van de huidige malaise, ook op het gebied van werk en inkomen. “Er is met name een fundamentele verandering nodig in hoe we tegen werk aankijken”, zegt de hoogleraar economische geografie aan de Universiteit Utrecht. De afgelopen decennia is er, zegt hij, veel geïnvesteerd in de kenniseconomie, in opleidingen. “Maar daardoor is een enorme overwaardering van generieke kennis ontstaan, terwijl er de komende jaren steeds meer behoefte komt aan mensen die op allerlei niveaus echt wat concreets kunnen”, stelt Atzema. “Dat toegenomen reservoir van mensen met vooral theoretische kennis is best interessant en natuurlijk moet je die er ook bij hebben, maar het levert economisch gezien te weinig op. Daarom moet er een stevige herwaardering komen van het vakmanschap, ongeacht het opleidingsniveau.” Duurzaamheid Direct daarmee samen hangt Atzema’s pleidooi voor een duurzame economische ontwikkeling. “Duurzaamheid is nogal een verzamelbegrip geworden”, zegt hij, “maar wat ik eronder versta, is dat we geen beslissingen moeten nemen die ten koste gaan van de volgende generatie. Dat is geen ideologisch gekleurde wens, maar een ontwikkeling die wordt afgedwongen door economische noodzaak. We moeten toe naar duurzame oplossingen voor de vraagstukken op de grondstoffen- en voedingsmarkten.” En dat betekent, aldus de Utrechtse hoogleraar, dat we op andere manieren moeten produceren en consumeren. “Er moet een herwaardering komen van kleinschaligheid en het lokale in plaats van de steeds verdere door populisme gedreven schaalvergroting en uitdijing, bijvoorbeeld in Europa. Je ziet de gevolgen: Griekenland, Portugal. De menselijke maat moet terugkomen, de overzichtelijkheid.” En dat is geen valse romantiek, zegt hij met nadruk. “Waarom maken we van het Stationsgebied in Utrecht niet de buik van de stad? Een gebied waar de Utrechters voedsel kunnen kopen dat in de directe omgeving is verbouwd. Zoals je dat vroeger in Covent Garden in Londen had. Op die manier krijg je een sterke economische verbinding tussen stad en ommeland. Kortom: ik pleit voor het versterken van de lokale economie, de lokale werkgelegenheid en lokaal vakmanschap. Ik verzeker je dat het ons dan economisch beter zal gaan.” • september/oktober 2012 7 Pagina 6

Pagina 8

Voor magazines, online archief en PDF's zie het Online Touch online publisher CMS systeem. Met de mogelijkheid voor een webwinkel in uw mailings.

Hoe trekken we de economie weer vlot: met verandering of verbetering? Lees publicatie 11Home